ავტორიზაცია
  • 4-11 წლის
  • 12-18 წლის
მოზარდების კატეგორია

ონლაინ ქცევის ეთიკა

ბავშვებისთვის ეთიკურად მოქცევის სწავლების საფუძველია იმის ახსნა, რომ საჭიროა საკუთარი თავისა და სხვა ადამიანების პატივისცემა. ონლაინ სივრცეში კი, ეს პრინციპი ერთმანეთის პირადი ინფორმაციის, გრძნობებისა და საკუთრების პატივისცემის სახით გამოიხატება.
ბავშვებისთვის ეთიკურად მოქცევის სწავლების საფუძველია იმის ახსნა, რომ საჭიროა საკუთარი თავისა და სხვა ადამიანების პატივისცემა. ონლაინ სივრცეში კი, ეს პრინციპი ერთმანეთის პირადი ინფორმაციის, გრძნობებისა და საკუთრების პატივისცემის სახით გამოიხატება.

FOMO: ჩვენი დამოკიდებულება სოციალურ მედიასთან

წარმოიდგინეთ, რომ შედიხართ სოციალური მედიის გვერდზე და ხედავთ თქვენი მეგობრების წვეულებაზე გადაღებულ ფოტოსურათს. ჩამოსქროლვის შემდეგ კი, სხვა მეგობრის სანაპიროზე გადაღებულ ვიდეოს აწყდებით. ასევე, ზოგიერთი თქვენი მეგობარი აქტიურად განიხილავს ახალ ფილმს, რომელიც თქვენ ჯერ არ გინახავთ. ამ ყველაფრის ნახვის შემდეგ, შესაძლოა გაგიჩნდეთ შიშის შეგრძნება, რომ მნიშვნელოვანი ამბები გამოტოვეთ, რასაც FOMO (fear of missing out) ეწოდება.
წარმოიდგინეთ, რომ შედიხართ სოციალური მედიის გვერდზე და ხედავთ თქვენი მეგობრების წვეულებაზე გადაღებულ ფოტოსურათს. ჩამოსქროლვის შემდეგ კი, სხვა მეგობრის სანაპიროზე გადაღებულ ვიდეოს აწყდებით. ასევე, ზოგიერთი თქვენი მეგობარი აქტიურად განიხილავს ახალ ფილმს, რომელიც თქვენ ჯერ არ გინახავთ. ამ ყველაფრის ნახვის შემდეგ, შესაძლოა გაგიჩნდეთ შიშის შეგრძნება, რომ მნიშვნელოვანი ამბები გამოტოვეთ, რასაც FOMO (fear of missing out) ეწოდება.

რას ნიშნავს და როგორ მოქმედებს „საინფორმაციო ბუშტი“

როდესაც რომელიმე ვებგვერდს სტუმრობთ, შეიძლება ფიქრობთ, რომ იგივეს ხედავთ, რასაც სხვები. თუმცა, რასაც არ უნდა აკეთებდეთ ონლაინ სივრცეში, ალგორითმები აკვირდებიან თქვენს აქტივობებს და იმ შინაარსს გთავაზობენ, რომელიც, მათი გამოთვლით, თქვენთვის მოსაწონი იქნება.
როდესაც რომელიმე ვებგვერდს სტუმრობთ, შეიძლება ფიქრობთ, რომ იგივეს ხედავთ, რასაც სხვები. თუმცა, რასაც არ უნდა აკეთებდეთ ონლაინ სივრცეში, ალგორითმები აკვირდებიან თქვენს აქტივობებს და იმ შინაარსს გთავაზობენ, რომელიც, მათი გამოთვლით, თქვენთვის მოსაწონი იქნება.

დეზინფორმაციასთან გამკლავება კრიტიკული აზროვნებით

ზოგჯერ, ადამიანები, რომლებიც ცრუ ან შეცდომაში შემყვან ინფორმაციას აზიარებენ, კრიტიკული აზროვნებისა და მედიაწიგნიერების ენას იყენებენ - ერთი მხრივ, მოუწოდებენ მიმდევრებს, რომ მოიკვლიონ საკითხი და კრიტიკულად შეაფასონ იგი. მეორე მხრივ კი, უპირობო ნდობას მოითხოვენ მათგან. მაშ, როგორ განვსაზღვროთ, მართლა კრიტიკულად ვაზროვნებთ თუ არა? დაუსვით საკუთარ თავს შემდეგი სამი კითხვა:
ზოგჯერ, ადამიანები, რომლებიც ცრუ ან შეცდომაში შემყვან ინფორმაციას აზიარებენ, კრიტიკული აზროვნებისა და მედიაწიგნიერების ენას იყენებენ - ერთი მხრივ, მოუწოდებენ მიმდევრებს, რომ მოიკვლიონ საკითხი და კრიტიკულად შეაფასონ იგი. მეორე მხრივ კი, უპირობო ნდობას მოითხოვენ მათგან. მაშ, როგორ განვსაზღვროთ, მართლა კრიტიკულად ვაზროვნებთ თუ არა? დაუსვით საკუთარ თავს შემდეგი სამი კითხვა:

როგორ გავშიფროთ ფოტოსურათი

შეცდომაში შემყვანი შინაარსი, როგორც დეზინფორმაციის ერთ-ერთი სახე, ყველგან შეიძლება შეგვხვდეს სხვადასხვა ფორმით, როგორიცაა სათაური, ძირითადი ტექსტი, სურათები და ვიდეოები. ვიზუალური შინაარსი, განსაკუთრებით კი, შეცდომაში შემყვანი სურათები, ონლაინ სივრცის თანმდევი ნაწილია და სხვადასხვა მიზნით შეიძლება იყოს შექმნილი.
შეცდომაში შემყვანი შინაარსი, როგორც დეზინფორმაციის ერთ-ერთი სახე, ყველგან შეიძლება შეგვხვდეს სხვადასხვა ფორმით, როგორიცაა სათაური, ძირითადი ტექსტი, სურათები და ვიდეოები. ვიზუალური შინაარსი, განსაკუთრებით კი, შეცდომაში შემყვანი სურათები, ონლაინ სივრცის თანმდევი ნაწილია და სხვადასხვა მიზნით შეიძლება იყოს შექმნილი.

როგორ ვუპასუხოთ დეზინფორმაციას ონლაინ სივრცეში

გონივრული მიზეზები არსებობს, რატომაც შეიძლება გაჩუმება გადაწყვიტოთ. შესაძლოა, თქვენი მეგობარი ან ოჯახის წევრი აზიარებდეს მას, ან შესაძლოა არ იყოთ დარწმუნებული თქვენს ხელთ არსებული ინფორმაციის სიზუსტეში და ღელავდეთ, რომ მცდარ ინფორმაციას გაავრცელებთ. თუმცა, ყოველთვის შეგიძლიათ იმოქმედოთ.
გონივრული მიზეზები არსებობს, რატომაც შეიძლება გაჩუმება გადაწყვიტოთ. შესაძლოა, თქვენი მეგობარი ან ოჯახის წევრი აზიარებდეს მას, ან შესაძლოა არ იყოთ დარწმუნებული თქვენს ხელთ არსებული ინფორმაციის სიზუსტეში და ღელავდეთ, რომ მცდარ ინფორმაციას გაავრცელებთ. თუმცა, ყოველთვის შეგიძლიათ იმოქმედოთ.