1. იყავი ჭკვიანი - გამოაქვეყნე დაფიქრებულად
კარგი და ცუდი ამბები სწრაფად ვრცელდება ინტერნეტში. შედეგად, შესაძლოა, რთულ სიტუაციებში აღმოვჩნდეთ, რასაც ხანგრძლივი შედეგები მოჰყვება. ისწავლეთ, რა და როგორ გაუზიართ უცნობებსა და ნაცნობებს ონლაინ სივრცეში:
- ისე მოიქეცით ონლაინ, როგორც პირისპირ კომუნიკაციის დროს იქცევით. გახსოვდეთ, რომ თუ კონკრეტული ინფორმაციის თქმა არ არის სწორი, მისი გამოქვეყნებაც არ იქნება მართებული;
- შექმენით სახელმძღვანელო მითითებები იმის შესახებ, თუ რა სახის კომუნიკაცია არის და არ არის მიზანშეწონილი;
- ნუ გააზიარებთ პირად ინფორმაციას თქვენი ოჯახის წევრებისა და მეგობრების შესახებ.
2. იყავი ფრთხილი - არ მოტყუვდე
მნიშვნელოვანია, გავაცნობიეროთ, რომ ონლაინ სივრცეში, ადამიანები და სიტუაციები ყოველთვის რეალური სახით არ არიან წარმოდგენილნი. შესაბამისად, საჭიროა, გავარჩიოთ რეალური ყალბისაგან:
- თუ ინფორმაცია „გამარჯვების“ ან რაიმეს „უფასოდ“ მიღების შესახებ ზედმეტად მომხიბვლელად გამოიყურება, დიდი ალბათობით, თაღლითობასთან გვაქვს საქმე;
- იფიქრეთ კრიტიკულად, ვიდრე იმოქმედებთ;
- იყავით ფხიზლად ინფორმაციის მოპარვის მცდელობების მიმართ, როგორებიცაა საბანკო ანგარიშის დეტალები, ელ. ფოსტის მისამართი, პირადი ინფორმაცია და სხვა.
3. იყავი ძლიერი - დაიცავი შენი საიდუმლო
პირადი კონფიდენციალურობა და უსაფრთხოება ისეთივე მნიშვნელოვანია ონლაინ სივრცეში, როგორც რეალურ სამყაროში:
- შექმენით ძლიერი პაროლი - გახადეთ ის დასამახსოვრებელი, მაგრამ მოერიდეთ პერსონალური ინფორმაციის (სახელი, დაბადების თარიღი და ა.შ.) გამოყენებას;
- გამოიყენეთ დიდი და პატარა ლათინური ასოების, სიმბოლოებისა და ციფრების კომბინაცია პაროლის შესაქმნელად;
- არ გამოიყენოთ ერთი და იგივე პაროლი მრავალ ვებგვერდზე. არამედ, შექმენით მისი რამდენიმე განსხვავებული ვარიაცია სხვადასხვა ანგარიშისთვის;
- გაიგეთ, როგორ და რისთვის გამოიყენება თქვენი პერსონალური მონაცემები;
- გამოიყენეთ კონფიდენციალურობის პარამეტრები აპლიკაციებსა და ვებგვერდებზე, რათა აკონტროლოთ რას და ვისთან აზიარებთ.
4. იყავი კეთილი - სიკეთე ძალიან მაგარია
ინტერნეტი პოზიტივის ან ნეგატივის გასავრცელებლად მნიშვნელოვანი ინსტრუმენტია. შესაბამისად, უნდა ვიხელმძღვანელოთ შემდეგი პრინციპით: „მოექეცი სხვებს ისე, როგორც გინდა, რომ მოგექცნენ“:
- გამოიყენეთ ინტერნეტი დადებითი შინაარსის გასავრცელებლად;
- ნუ გააზიარებთ მავნე ან ყალბ ინფორმაციას;
- პატივი ეცით განსხვავებულ მოსაზრებას;
- დაბლოკეთ ბოროტი ან შეუსაბამო ქცევა ონლაინ სივრცეში;
- შეეცადეთ, მხარი დაუჭიროთ მათ, ვინც ბულინგის მსხვერპლია;
- ხმამაღლა ისაუბრეთ ბულინგის შესახებ.
5. იყავი მამაცი - თუ ეჭვი გეპარება, ისაუბრე
როდესაც ისეთ ინფორმაციას შეხვდებით, რომელიც საეჭვოდ გეჩვენებათ ან თავს არაკომფორტულად გაგრძნობინებთ, მოუყევით თქვენთვის სანდო ზრდასრულს:
- გაარკვიეთ, რა წესები მოქმედებს ტექნოლოგიების გამოყენებასთან დაკავშირებით თქვენს ოჯახსა და საკლასო ოთახში;
- ესაუბრეთ მშობლებს საკუთარ ონლაინ გამოცდილებაზე და დაუსვით მათ თქვენთვის საინტერესო კითხვები;
- ესაუბრეთ თქვენს ინტერესებსა და პრობლემებზე სხვა სანდო უფროსებსაც - მაგალითად, მასწავლებლებს, მწვრთნელებს, მეგობრებსა და ნათესავებს.
წყარო: https://beinternetawesome.withgoogle.com/en_us
