როდესაც რომელიმე ვებგვერდს სტუმრობთ, შეიძლება ფიქრობთ, რომ იგივეს ხედავთ, რასაც სხვები. თუმცა, რასაც არ უნდა აკეთებდეთ ონლაინ სივრცეში, ალგორითმები აკვირდებიან თქვენს აქტივობებს და იმ შინაარსს გთავაზობენ, რომელიც, მათი გამოთვლით, თქვენთვის მოსაწონი იქნება. საბოლოოდ კი, ისეთ ინფორმაციას იღებთ, რომელიც, დიდი ალბათობით, მოგწონთ და გაინტერესებთ, ანუ ექცევით „საინფორმაციო ბუშტში“.
ერთი შეხედვით, ალგორითმების მიერ თქვენს გემოვნებაზე მორგებული ონლაინ გამოცდილების შექმნა, შესაძლოა დადებით მოვლენად მოგეჩვენოთ. ონლაინ განთავსებული აუარება ინფორმაციის პირობებში, წარმოუდგენელია, რომ ყველაფერს გაეცნოთ, თუნდაც, შეუზღუდავი დრო გქონდეთ. გარდა ამისა, თითოული ჩვენგანის განსხვავებული ინტერესების გათვალისწინებით, იქნებ, უკეთესიც იყოს ჩვენზე მორგებული შინაარსის შემოთავაზება?
როგორც ინტერნეტ აქტივისტი ელი პარისერი ამბობს, პრობლემა ისაა, რომ ალგორითმები „საინფორმაციო ბუშტში“ გვაქცევს. „საინფორმაციო ბუშტში“ ყოფნა ნიშნავს ალგორითმების მიერ იმ შინაარსისაგან თქვენს იზოლირებას, რომლის მიმართაც ინტერესი არ გამოგიხატავთ. შედეგად, შესაძლოა მრავალმა მნიშვნელოვანმა ინფორმაციამ ვეღარ მოაღწიოს თქვენამდე.
მაგალითად, სოციალური მედიის გვერდმა შესაძლოა იმ მეგობრების პოსტები დაგიმალოთ, რომლებსაც თქვენგან განსხვავებული შეხედულება აქვს, ან ახალი ამბების გვერდმა შესაძლოა მხოლოდ ის სტატიები გიჩვენოთ, რომელსაც, დიდი ალბათობით, დაეთანხმებით. შესაძლოა, ვერც გააცნობიეროთ, რომ „საინფორმაციო ბუშტში“ ხართ მოქცეული, ვინაიდან ალგორითმები ჩვენზე დაკვირვებისათვის ნებართვას სულაც არ საჭიროებენ.
„საინფორმაციო ბუშტში“ ყოფნა კიდევ უფრო დიდი პრობლემაა მაშინ, როდესაც ყველა ადამიანი დარწმუნებულია, რომ ამა თუ იმ მოვლენის შესახებ სრული სურათი იცის. სინამდვილეში კი, ინფორმაციის მხოლოდ ერთ ნაწილზე აქვს წვდომა. ასეთ დროს, ვერავინ შეძლებს მოვლენების სწორად შეფასებას და დისკუსიაც აზრს დაკარგავს. სწორედ ასე ახდენენ „საინფორმაციო ბუშტები“ დაბალი ცნობიერებისა და განსხვავებული შეხედულებების მიმართ ჩაკეტილობის წახალისებას.
ამდენად, როგორ გავუმკლავდეთ „საინფორმაციო ბუშტებსა“ და ალგორითმებს? როგორ დავრწმუნდეთ, რომ განსხვავებულ შეხედულებებზეც გვაქვს ინფორმაცია, როდესაც ისიც კი არ ვიცით, ისტორიის რა ნაწილია ჩვენთვის უცნობი? მეცნიერები და დიდი კომპანიები აქტიურად ცდილობენ აღნიშნული დილემის გადაჭრას. თუმცა, ვიდრე გამოსავალს ვიპოვით, საჭიროა, ყოველთვის გვახსოვდეს „საინფორმაციო ბუშტების“ არსებობა ონლაინ სივრცეში და მუდმივად ვეძიოთ ალტერნატიული წყაროები და შეხედულებები ამა თუ იმ საკითხის შესახებ.
წყარო: https://edu.gcfglobal.org/en/digital-media-literacy/how-filter-bubbles-isolate-you/1/
