რატომ უნდა ვასწავლოთ მედიაწიგნიერება სკოლებში?
17 სექ. 2024
1676 ნახვა
უპრეცედენტო ტექნოლოგიურმა განვითარებამ, საინფორმაციო არხების მრავალფეროვნებამ და ინფორმაციის უწყვეტმა ნაკადმა, მედიაწიგნიერების, როგორც კრიტიკულად მნიშვნელოვანი უნარის არსებობის საჭიროება ახალგაზრდებში და სასკოლო საზოგადოებაში კიდევ უფრო გამოკვეთა. აღნიშნული საჭიროების კვალდაკვალ, დღესდღეობით, ევროპის 50-ზე მეტი ქვეყანა მედიაწიგნიერებას ცალკეულ საგნად ასწავლის ან რომელიმე სხვა საგანში აქვს ინტეგრირებული. ეს მიდგომა გულისხმობს ახალგაზრდების მომზადებას და მათ აღჭურვას თანამედროვე საინფორმაციო და მედია გარემოში უსაფრთხოდ ნავიგაციისთვის, რაც მათ შესაძლებლობას აძლევს ჩამოყალიბდნენ კრიტიკულად მოაზროვნე მოქალაქეებად, მიიღონ ინფორმირებული გადაწყვეტილებები და იქცნენ პასუხისმგებლიან მედიამომხმარებლებად. აქედან გამომდინარე, მედიაწიგნიერების ჩართვა ეროვნულ სასწავლო გეგმაში არამხოლოდ მნიშვნელოვან საგანმანათლებლო ინსტრუმენტს, არამედ მომავალზე ორიენტირებულ, მდგრად ინვესტიციას წარმოადგენს, ვინაიდან სკოლები დემოკრატიული საზოგადოების ჩამოყალიბებაში გადამწყვეტ როლს ასრულებენ.
ზემოაღნიშნულის გარდა, ქვემოთ წარმოდგენილია 3 ძირითადი არგუმენტი, თუ რატომ არის მნიშვნელოვანი სკოლებში მედიაწიგნიერების სწავლება:
დეზინფორმაციისა და მისინფორმაციის ამოსაცნობად
დეზინფორმაცია და მისინფორმაცია გავლენას ახდენს საზოგადოებრივი აზრის/ქცევის ჩამოყალიბებაზე და საფრთხეს უქმნის დემოკრატიულ პროცესებს. მედიაწიგნიერება კი შესაძლებლობას აძლევს მოსწავლეებს (და მასწავლებლებსაც) გაფილტრონ და გააანალიზონ მათ გარშემო არსებული სანდოობის განსხვავებული ხარისხის მქონე ინფორმაცია და არ გახდნენ მანიპულაციის/ყალბი ნარატივების მსხვერპლნი.
კრიტიკული აზროვნების უნარების გაძლიერებისთვის
მედიაწიგნიერება არსებითად უკავშირდება კრიტიკულ აზროვნებას - სასიცოცხლო უნარს, რომელიც მხოლოდ მედიის/ინფორმაციის ანალიზს სცდება და ცხოვრების ყველა სფეროს მოიცავს. შესაბამისად, მედიაწიგნიერების სწავლება ახალგაზრდებს ლოგიკური მსჯელობის უნარს მნიშვნელოვნად უვითარებს და ამზადებს მათ არამხოლოდ აკადემიური წარმატების, არამედ ცხოვრებისეული კომპლექსური საკითხებისა და გამოწვევების ეფექტურად გადაჭრისთვის, რაც ასევე მოიაზრებს მათ კონკურენტუნარიან სამუშაო ძალად/ადამიანურ კაპიტალად ჩამოყალიბებას.
პასუხისმგებლიან ციფრულ მოქალაქეებად ჩამოყალიბებისთვის და ონლაინ უსაფრთხოებისთვის
ციფრულ სამყაროში ნავიგაციას ეთიკური ქცევის ნორმების ცოდნა სჭირდება იმისთვის, რომ ახალგაზრდებმა ერთმანეთს არ ავნონ. ამ მხრივ, მედიაწიგნიერება მოსწავლეებს ასწავლის როგორც ინტერნეტ სივრცეში არსებული საფრთხეებისგან (მაგ. კიბერბულინგი, პერსონალური ინფორმაციის გაცემით გამოწვეული რისკები) თავის დაცვას, ასევე, პოზიტიურ ონლაინ ქცევას.
სასკოლო გარემოში მედიაწიგნიერების სწავლებისთვის შესაძლებელია შემდეგი ქართულენოვანი სასწავლო რესურსების გამოყენება:
-
სახელმძღვანელო „მედიაწიგნიერების გაკვეთილები“
-
სახელმძღვანელო „მედიაწიგნიერება: კრიტიკული აზროვნება მულტიმედიურ სამყაროში“
წყაროები:
-
https://www.apadivisions.org/division-46/spotlights/renee-hobbs
-
https://www.medialit.org/reading-room/10-benefits-media-literacy-education
-
https://plus-project.eu/importance-media-literacy-students-teachers/
-
https://www.michigandaily.com/opinion/schools-should-teach-media-literacy/
-
https://mediasmarts.ca/digital-media-literacy/general-information/digital-media-literacy-fundamentals/why-teach-digital-media-literacy
-
https://blog.scientix.eu/2024/05/media-literacy-in-schools/